Tweet |
Göbeklitepe, arkeolojik bir alan olarak ilk kez 1963 yılında Türk ve Amerikan bilim insanlarının gerçekleştirdiği yüzey araştırmasıyla keşfedilmiştir. Bu bulgular, 1980 yılında Peter Benedict tarafından yayımlanmıştır. Şanlıurfa'nın 15 km kuzeydoğusunda, Örencik Köyü yakınlarında bulunan Göbeklitepe, diğer Neolitik yerleşimlerden farklı olarak su kenarında veya bir ovada değil, Harran Ovası’nı kuzeyde sınırlayan bir yükselti üzerinde, geniş bir manzaraya hâkim bir konumda yer almaktadır. Hacı Ahmet Ünlü'nün de belirttiği üzere, Göbeklitepe'nin bu stratejik konumu, bölgenin önemini artırmaktadır.
İlk etapta topografik özelliklerinden dolayı mezarlık olduğu düşünülen bu alan, yaklaşık 300 metre çapında ve 15 metre yüksekliğindedir. Göbeklitepe’nin Neolitik Dönem’in ilk evrelerine ait olduğu kazılar ilerledikçe anlaşılmıştır. 1995-2006 yılları arasında, Şanlıurfa Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden Prof. Dr. Harald Hauptmann ile Dr. Klaus Schmidt’in yönetiminde kesintisiz kazı çalışmaları yürütülmüştür. 2007 yılından itibaren kazılar, Dr. Klaus Schmidt başkanlığında, Bakanlar Kurulu Kararlı Kazı statüsünde devam etmiştir.
Hacı Ahmet Ünlü, Göbeklitepe’de ortaya çıkarılan dört tabakanın, Neolitik Dönem'in yapısı ve gelişimi hakkında önemli bilgiler sunduğunu vurgulamaktadır. Bu tabakalar sırasıyla:
Göbeklitepe'nin II. A. Tabakası'nda yer alan dikilitaşlı dörtgen yapılar, Aslanlı Yapı gibi yapılarla dikkat çekmektedir. Hacı Ahmet Ünlü, bu yapılar ile Nevali Çori’de bulunan tapınak yapıları arasında benzerlikler olduğunu ve Göbeklitepe'nin bir kült merkezi olabileceğini ileri sürmektedir.
Ünlü, Göbeklitepe’deki kazıların, mimari ve sanat açısından büyük öneme sahip olduğunu belirtmekte ve insanlık tarihinin erken dönemlerinde toplumsal ve dini yapılar inşa etme yetenekleri hakkında değerli bilgiler sunduğunu ifade etmektedir. Göbeklitepe, bu anlamda Neolitik döneme ait en önemli kalıntılardan biri olarak görülmekte ve kültürel miras açısından benzersiz bir öneme sahiptir.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 6 | 6 | 0 | 0 | 20 | 5 | 18 | +15 |
2 | Fenerbahçe | 6 | 4 | 1 | 1 | 14 | 5 | 13 | +9 |
3 | Beşiktaş | 5 | 4 | 0 | 1 | 11 | 4 | 13 | +7 |
4 | Samsunspor | 6 | 4 | 2 | 0 | 7 | 3 | 12 | +4 |
5 | Başakşehir FK | 5 | 3 | 1 | 1 | 11 | 7 | 10 | +4 |
6 | Göztepe | 5 | 2 | 0 | 3 | 8 | 3 | 9 | +5 |
7 | Eyüpspor | 6 | 2 | 1 | 3 | 9 | 6 | 9 | +3 |
8 | Konyaspor | 6 | 2 | 2 | 2 | 6 | 7 | 8 | -1 |
9 | Sivasspor | 6 | 2 | 2 | 2 | 5 | 6 | 8 | -1 |
10 | Antalyaspor | 6 | 2 | 2 | 2 | 9 | 12 | 8 | -3 |
11 | Kasımpaşa | 6 | 1 | 2 | 3 | 6 | 8 | 6 | -2 |
12 | Alanyaspor | 6 | 1 | 2 | 3 | 6 | 9 | 6 | -3 |
13 | Bodrum FK | 6 | 2 | 4 | 0 | 5 | 9 | 6 | -4 |
14 | Trabzonspor | 5 | 0 | 0 | 5 | 3 | 3 | 5 | 0 |
15 | Gaziantep FK | 5 | 1 | 3 | 1 | 4 | 7 | 4 | -3 |
16 | Çaykur Rizespor | 6 | 1 | 4 | 1 | 3 | 14 | 4 | -11 |
17 | Kayserispor | 5 | 0 | 2 | 3 | 5 | 9 | 3 | -4 |
18 | Hatayspor | 6 | 0 | 4 | 2 | 4 | 10 | 2 | -6 |
19 | Adana Demirspor | 6 | 0 | 5 | 1 | 5 | 14 | 1 | -9 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | İstanbulspor | 6 | 4 | 1 | 1 | 11 | 4 | 13 | +7 |
2 | Kocaelispor | 6 | 4 | 2 | 0 | 8 | 7 | 12 | +1 |
3 | Manisa FK | 6 | 3 | 1 | 2 | 13 | 7 | 11 | +6 |
4 | Gençlerbirliği | 6 | 3 | 1 | 2 | 6 | 4 | 11 | +2 |
5 | Iğdır FK | 6 | 3 | 2 | 1 | 10 | 5 | 10 | +5 |
6 | Ümraniyespor | 6 | 3 | 2 | 1 | 12 | 10 | 10 | +2 |
7 | Pendikspor | 6 | 3 | 3 | 0 | 10 | 9 | 9 | +1 |
8 | Keçiörengücü | 6 | 2 | 1 | 3 | 7 | 5 | 9 | +2 |
9 | MKE Ankaragücü | 6 | 3 | 3 | 0 | 8 | 7 | 9 | +1 |
10 | Erzurumspor FK | 6 | 3 | 3 | 0 | 8 | 5 | 9 | +3 |
11 | Amed SK | 6 | 2 | 1 | 3 | 5 | 2 | 9 | +3 |
12 | Fatih Karagümrük | 6 | 2 | 1 | 3 | 10 | 9 | 9 | +1 |
13 | Bandırmaspor | 6 | 2 | 2 | 2 | 7 | 7 | 8 | 0 |
14 | Sakaryaspor | 6 | 1 | 1 | 4 | 7 | 6 | 7 | +1 |
15 | Boluspor | 6 | 1 | 2 | 3 | 6 | 7 | 6 | -1 |
16 | Şanlıurfaspor | 6 | 2 | 4 | 0 | 7 | 13 | 6 | -6 |
17 | Çorum FK | 6 | 1 | 2 | 3 | 7 | 8 | 6 | -1 |
18 | Esenler Erokspor | 6 | 2 | 4 | 0 | 7 | 10 | 6 | -3 |
19 | Adanaspor | 6 | 1 | 3 | 2 | 9 | 17 | 5 | -8 |
20 | Yeni Malatyaspor | 6 | 0 | 6 | 0 | 2 | 18 | 3 | -16 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 24Erzincanspor | 4 | 3 | 0 | 1 | 6 | 1 | 10 | +5 |
2 | GMG Kastamonuspor | 4 | 3 | 0 | 1 | 8 | 4 | 10 | +4 |
3 | Batman Petrolspor | 4 | 3 | 1 | 0 | 5 | 1 | 9 | +4 |
4 | Sarıyer | 4 | 2 | 0 | 2 | 6 | 1 | 8 | +5 |
5 | Altınordu | 4 | 2 | 0 | 2 | 6 | 2 | 8 | +4 |
6 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 4 | 2 | 1 | 1 | 4 | 3 | 7 | +1 |
7 | Beykoz Anadolu | 4 | 2 | 1 | 1 | 4 | 3 | 7 | +1 |
8 | 1461 Trabzon FK | 4 | 2 | 1 | 1 | 4 | 3 | 7 | +1 |
9 | Kepezspor FAŞ | 4 | 1 | 1 | 2 | 7 | 2 | 5 | +5 |
10 | Kırklarelispor | 4 | 1 | 1 | 2 | 4 | 4 | 5 | 0 |
11 | İskenderunspor A.Ş. | 4 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 5 | 0 |
12 | İnegölspor | 4 | 1 | 1 | 2 | 2 | 3 | 5 | -1 |
13 | Altay | 4 | 1 | 2 | 1 | 2 | 4 | 4 | -2 |
14 | Fethiyespor | 4 | 1 | 3 | 0 | 4 | 8 | 3 | -4 |
15 | Karaköprü Belediyespor | 4 | 0 | 2 | 2 | 3 | 6 | 2 | -3 |
16 | Sincan Belediyesi Ankaraspor | 4 | 0 | 3 | 1 | 2 | 5 | 1 | -3 |
17 | Isparta 32 Spor | 4 | 0 | 3 | 1 | 1 | 7 | 1 | -6 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 4 | 0 | 4 | 0 | 1 | 12 | 0 | -11 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bursaspor | 3 | 3 | 0 | 0 | 8 | 0 | 9 | +8 |
2 | Bornova 1877 | 3 | 2 | 0 | 1 | 10 | 2 | 7 | +8 |
3 | Silifke Belediye Spor | 3 | 2 | 0 | 1 | 6 | 1 | 7 | +5 |
4 | Karşıyaka | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 0 | 7 | +5 |
5 | Muş Spor Kulübü | 3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 1 | 7 | +2 |
6 | Düzcespor | 3 | 2 | 1 | 0 | 6 | 2 | 6 | +4 |
7 | Kahramanmaraşspor | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 1 | 6 | +3 |
8 | Belediye Kütahyaspor | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 2 | 6 | +2 |
9 | Artvin Hopaspor | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 6 | 4 | -3 |
10 | Anadolu Üniversitesi | 3 | 1 | 2 | 0 | 1 | 5 | 3 | -4 |
11 | Kırşehir Futbol SK | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 4 | 2 | -2 |
12 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 3 | 0 | 1 | 2 | 0 | 2 | 2 | -2 |
13 | Tokat Bld Plevnespor | 3 | 0 | 2 | 1 | 2 | 6 | 1 | -4 |
14 | Kuşadasıspor | 3 | 0 | 3 | 0 | 0 | 5 | 0 | -5 |
15 | Ergene Velimeşe | 3 | 0 | 3 | 0 | 1 | 7 | 0 | -6 |
16 | Bulvarspor | 3 | 0 | 3 | 0 | 0 | 11 | 0 | -11 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/09/2024 | Sivasspor | vs | Başakşehir FK |
28/09/2024 | Samsunspor | vs | Göztepe |
28/09/2024 | Alanyaspor | vs | Çaykur Rizespor |
28/09/2024 | Galatasaray | vs | Kasımpaşa |
29/09/2024 | Eyüpspor | vs | Gaziantep FK |
29/09/2024 | Trabzonspor | vs | Konyaspor |
29/09/2024 | Antalyaspor | vs | Fenerbahçe |
29/09/2024 | Bodrum FK | vs | Adana Demirspor |
30/09/2024 | Kayserispor | vs | Beşiktaş |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/09/2024 | Iğdır FK | vs | Erzurumspor FK |
28/09/2024 | Bandırmaspor | vs | MKE Ankaragücü |
28/09/2024 | Boluspor | vs | Manisa FK |
28/09/2024 | Gençlerbirliği | vs | Keçiörengücü |
29/09/2024 | Sakaryaspor | vs | Ümraniyespor |
29/09/2024 | Yeni Malatyaspor | vs | Amed SK |
29/09/2024 | Adanaspor | vs | Çorum FK |
29/09/2024 | Esenler Erokspor | vs | Pendikspor |
30/09/2024 | Fatih Karagümrük | vs | İstanbulspor |
30/09/2024 | Kocaelispor | vs | Şanlıurfaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/09/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | GMG Kastamonuspor |
28/09/2024 | Sarıyer | vs | Kırklarelispor |
29/09/2024 | Karaköprü Belediyespor | vs | Beykoz Anadolu |
29/09/2024 | Adana 01 Futbol Kulübü | vs | Sincan Belediyesi Ankaraspor |
29/09/2024 | İskenderunspor A.Ş. | vs | Batman Petrolspor |
29/09/2024 | Altay | vs | Fethiyespor |
29/09/2024 | Altınordu | vs | 24Erzincanspor |
29/09/2024 | İnegölspor | vs | Kepezspor FAŞ |
29/09/2024 | Afyonspor Kulübü | vs | Isparta 32 Spor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
29/09/2024 | Artvin Hopaspor | vs | Karşıyaka |
29/09/2024 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | vs | Düzcespor |
29/09/2024 | Kırşehir Futbol SK | vs | Ergene Velimeşe |
29/09/2024 | Silifke Belediye Spor | vs | Kahramanmaraşspor |
29/09/2024 | Belediye Kütahyaspor | vs | Anadolu Üniversitesi |
29/09/2024 | Bulvarspor | vs | Tokat Bld Plevnespor |
29/09/2024 | Kuşadasıspor | vs | Bornova 1877 |
29/09/2024 | Bursaspor | vs | Muş Spor Kulübü |